Przyjęta definicja wskazuje, że zdarzenie medyczne to zdarzenie, w związku z którym w następstwie leczenia dochodzi do zakażenia pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pacjenta albo śmierci pacjenta będącego następstwem niezgodnych z aktualną wiedzą medyczną diagnozą, leczeniem czy zastosowaniem produktu leczniczego lub wyrobu medycznego.
Zdarzenie medyczne a rola Komisji ds. orzekania o nich
Jeśli mielibyśmy podać przykład zdarzenia medycznego, jest to chociażby diagnoza, jeśli doprowadziła ona do niewłaściwego leczenia lub je opóźniła i w ten sposób przyczyniła się do rozwoju choroby. W zakresie pojęcia zdarzenia medycznego mieści się także wykonanie zabiegu operacyjnego niezgodnie z aktualną wiedzą medyczną. Warto zaznaczyć, że zdarzeniem medycznym może być tylko nieprawidłowe udzielanie świadczeń zdrowotnych w szpitalu.
W każdym województwie funkcjonuje w siedzibie Urzędu Wojewódzkiego Wojewódzka Komisja ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych, do której można złożyć wniosek o ustalenie, czy dane zdarzenie stanowi zdarzenie medyczne w rozumieniu przepisów ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
Biorąc pod uwagę powyższe należy wskazać następujące zalety postępowania przed Komisją ds. orzekania o zdarzeniach medycznych:
- niska opłata za złożenie wniosku (200 zł),
- w skład Komisji wchodzą osoby mające wiedzę z zakresu medycyny,
- szybkość postępowania (posiedzenia Komisji wyznaczane są szybko).
Postępowanie przed wojewódzką Komisją ds. orzekania o zdarzeniach medycznych
Wniosek do Wojewódzkiej Komisji właściwej dla siedziby szpitala może złożyć pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy. W sytuacji, gdy doszło do śmierci pacjenta, może to uczynić także jego spadkobierca.
Złożenie takiego wniosku obwarowane jest terminem. Można go złożyć w ciągu 1 roku od momentu, w którym osoba składająca wniosek dowiedziała się o zakażeniu, uszkodzeniu ciała czy rozstroju zdrowia, nie później niż w terminie 3 lat od dnia, w którym nastąpiło takie zdarzenie. Jeśli pacjent zmarł, termin ten nie biegnie aż do dnia zakończenia postępowania spadkowego.
Wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego powinien zawierać:
- dane pacjenta (imię, nazwisko, PESEL, datę urodzenia),
- w przypadku śmierci pacjenta, dane wszystkich spadkobierców,
- gdy pacjent np. nie jest pełnoletni, dane jego przedstawiciela ustawowego,
- oznaczenie szpitala, którego dotyczy wniosek,
- uzasadnienie wniosku, które powinno zawierać uprawdopodobnienie zdarzenia, w następstwie którego doszło do zakażenia, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia czy śmierci pacjenta, a także szkody majątkowej lub niemajątkowej,
- wskazanie, który z powyższych czynników (zakażenie, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia czy śmierć) jest przedmiotem wniosku,
- propozycję odszkodowania i zadośćuczynienia (maksymalnie 100.000 zł, a w przypadku śmierci pacjenta – 300.000 zł).
Opłata za złożenie wniosku to 200 zł. Kwota ta podlega zaliczeniu na poczet kosztów postępowania przed Komisją. Jeśli wniosek jest niekompletny lub nieopłacony, podlega on zwrotowi.
W ramach postępowania przed wojewódzką Komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych, wniosek jest rozpoznawany w składzie 4 osób. Warto zaznaczyć, że w składzie Komisji znajdują się nie tylko prawnicy, ale także osoby, które mają wiedzę medyczną. Jeśli Komisja orzeknie o istnieniu zdarzenia medycznego, przerwaniu ulega bieg przedawnienia roszczeń wynikających ze zdarzenia objętego wnioskiem.
Celem Komisji jest ustalenie, czy zdarzenie, w wyniku którego nastąpiła szkoda majątkowa lub niemajątkowa, stanowi zdarzenie medyczne. Komisja w tym celu rozpatruje dostarczone przez strony dowody. Może także żądać od podmiotu leczniczego dokumentacji, dokonać wizytacji szpitala, jak i również przeprowadzić postępowanie wyjaśniające w szpitalu. Komisja może także zasięgnąć opinii lekarza biegłego w danej dziedzinie medycyny.
Po naradzie Komisja wydaje orzeczenie o zdarzeniu medycznym lub jego braku, które następnie wraz z pisemnym uzasadnieniem jest doręczane podmiotowi składającemu wniosek i podmiotowi medycznemu, a także jego ubezpieczycielowi.
Tym właśnie podmiotom przysługuje – w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia z pisemnym uzasadnieniem – możliwość złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wniosek rozpoznaje Komisja, ale w innym składzie niż ten, w którym wydano zaskarżone orzeczenie. W wyniku ponownego rozpoznania wniosku Komisja ponownie orzeka o zdarzeniu medycznym lub jego braku.
Podmiotom określonym wyżej służy jeszcze skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczenia wojewódzkiej Komisji. Skargę rozpoznaje wówczas Komisja w składzie 6-osobowym. Skarga może dotyczyć wyłącznie naruszenia przepisów dotyczących postępowania przed Komisją.
Ubezpieczyciel a orzeczenie Komisji
Ubezpieczyciel podmiotu leczniczego jest związany orzeczeniem Komisji, w zakresie uregulowanym ustawą o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. W przypadku otrzymania zawiadomienia od Komisji lub doręczenia uzasadnienia wydanego w wyniku złożonego wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, przedstawia on podmiotowi, który złożył wniosek, propozycję odszkodowania i zadośćuczynienia. Jeśli tego nie zrobi, jest obowiązany do wypłaty kwoty wskazanej we wniosku – kwota ta jednak nie może być wyższa niż 100.000 zł, a w przypadku śmierci pacjenta – 300.000 zł.
Osoba, która złożyła wniosek, może przyjąć albo odrzucić propozycję ubezpieczyciela. Gdy następuje przyjęcie, oznacza to, że podmiot składający wniosek zrzeka się wszelkich roszczeń odszkodowawczych i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w zakresie szkód ujawnionych do dnia złożenia wniosku. W przypadku przyjęcia propozycji, stanowi ona tytuł wykonawczy w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Propozycja ubezpieczyciela nie stanowi jednak uznania roszczenia dla celów jego dochodzenia w postępowaniu cywilnym. Jeśli szpital nie ma zawartej umowy ubezpieczenia lub suma ubezpieczenia zostaje wyczerpana, podmiot leczniczy przejmuje obowiązki ubezpieczyciela.
Nasi prawnicy pomogą sporządzić wniosek do Wojewódzkiej Komisji ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych, czy też odwołanie od orzeczenia Komisji, a także w innych kwestiach dotyczących postępowania przed Komisją.
